Na dojrzałość szkolną składa się wiele obszarów. Sprawność manualna rąk, potrzebna do nauki pisania, ale także poziom rozwoju fizycznego i emocjonalnego dziecka. Nie chodzi więc tylko o naukę czytania i pisania.
Dojrzałość szkolna, to gotowość do rozpoczęcia nauki, podjęcia nowych zadań, jak i zdolność do przystosowania się do nieznanego środowiska oraz ogólnie zmienionej sytuacji życiowej.
Dziecko musi osiągnąć pełną samodzielność i niezależność, gdyż ideą szkoły jest właśnie zachęcanie do samodzielności. Należy więc uczyć dziecko samodzielnego podejmowania decyzji, wypracowania swych własnych poglądów, szanując jego wybory, pytając dlaczego tak zdecydowało.
Ważną umiejętnością małego ucznia jest samodzielne planowanie swych zajęć. To rodzice muszą nauczyć swoje dziecko, jak przygotować się do następnego dnia w szkole, jak zaplanować dzień, od czego zacząć odrabianie lekcji.
Przed rozpoczęciem nauki w szkole, dziecko zdobywało wiedzę głównie przez doświadczenie i zabawę. Wykazywało chęć poznania tego, co go interesowało. Teraz będzie musiało uczyć sie także tego, co nie zawsze je pasjonuje. Rodzic musi dziecku wskazać, do czego taka wiedza może się przydać.
Rodzic musi jednak pamiętać, że planując dziecku dzień, trzeba zostawić mu czas na zabawę. Ona nie może zniknąć z jego życia z powodu szkoły.
Czy moje dziecko jest dojrzałe do podjęcia nauki w szkole?
- Czy zna imię i nazwisko, adres zamieszkania, imiona rodziców?
- Czy umie ubrać się bez pomocy dorosłego, zapiąć guziki, próbuje wiązać sznurowadła?
- Czy jest samodzielne przy korzystaniu z toalety?
- Czy potrafi bez rozpaczy rozstać się z rodzicami, babcią, nianią?
- Czy potrafi zwrócić się do dorosłego z prośbą lub pytaniem?
- Czy rozumie polecenia skierowane do grupy („Siadamy do stołu, wychodzimy”), czy raczej wymaga skierowania polecenia bezpośrednio do niego?
- Czy umie pracować w grupie wykonując różne zadania (np. budowanie z klocków)?
- Czy umie zrezygnować ze swoich pomysłów i podporządkować się pomysłom innych?
- Czy umie powstrzymać się od głosu, gdy pytanie jest skierowane do innej osoby, innego dziecka?
- Czy umie nazywać swoje emocje, powiedzieć co go cieszy, złości, czego się boi?
- Czy radzi sobie w sytuacjach, w których ponosi porażkę? Czy zachęcane podejmuje kolejną próbę?
- Czy jest w stanie skoncentrować się na wykonywanym zadaniu przez około 30 minut?
- Czy umie powiedzieć co wydarzyło się w domu, w przedszkolu, posługując się prawidłowo zbudowanymi zdaniami?
- Czy potrafi opowiedzieć co widzi na obrazku, opisując nie tylko przedmioty, ale także przedstawioną sytuację?
- Czy rysując posługuje się zawsze tą samą ręką?
- Czy prawidłowo trzyma ołówek (między palcem wskazującym i kciukiem, lekko oparty na środkowym palcu jak na siodełku)?
- Czy potrafi odwzorować pokazany znak, czy rysuje szlaczki?
- Czy sprawnie posługuje się nożyczkami?
- Czy potrafi rozpoznać kierunki prawo – lewo?
- Czy dobrze zapamiętuje wierszyki i piosenki?
- Czy potrafi przeliczyć elementy w zbiorach i powiedzieć, których jest więcej?
- Czy potrafi powiedzieć jak brzmi pierwsza głoska w prostych słowach: rak, dom, osa, ule (należy pamiętać, że podajemy nazwę goski, nie używając nazw liter typu „zet, jot, ka, el” itp)?
- Czy zna nazwę pór roku, dni tygodnia?
Sprawdź czy na większość pytań odpowiedziałeś „tak”, czy „nie”.